Ali Fuat GÜÇLÜER/AFYONKARAHİSAR, – AFYONKARAHİSAR Eber Gölü’ndeki kurumuş sazlık alanlarda günlerce devam eden yangınlar, göl ekosistemi ve bölgede yaşayanları olumsuz etkiledi. Sazlıklardaki yangın kontrol altına alınırken, içten içe yanan yüzeydeki torf tabaka ise bölgede yoğun dumana neden oldu. Afyonkarahisar Valiliği göle girişleri süresiz yasakladı.
Bolvadin, Çay ve Sultandağı ilçe sınırlarında bulunan, 10’a yakın köyde yaşayanların balıkçılık ve kamış üretiminde gelir kapısı olan Eber Gölü’ndeki sazlıklarda 21 Ekim’de yangın çıktı. Farklı noktalarda başlayıp yayılan yangınlar rüzgarın da etkisiyle büyüdü. Yer yer bataklığa dönüşen ve araçların ilerlemesine izin vermeyen zemin yapısı nedeniyle kara ulaşımının güç olduğu göldeki yangınlara çoğunlukla havadan müdahale edilebildi. Helikopter ve uçakların müdahaleleriyle yangınlar kontrol altına alınsa da zemindeki torf tabakasının etkisiyle alevler bazı noktalarda tekrar büyüdü. 3 ilçenin sınırlarında bulunan yangın, yoğun çalışmalar sonucu kontrol altına alınırken, bölgede yoğun duman bulutu oluşmasına neden oldu. Afyonkarahisar Valiliği, göle girişleri süresiz yasaklama kararı aldı.
‘YANGINLAR EKOSİSTEM BOZULMASINDA ÖNEMLİ TEHDİT OLUŞMAKTADIR’
Gölde başta Eber sarısı olmak üzere endemik türler ve bitkiler üzerinde çeşitli araştırmalar yürüten Afyon Kocatepe Üniversitesi Doğa Koruma ve Biyoizlem Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Uğur Cengiz Erişmiş, DHA muhabirine yaptığı açıklamada, “Bolvadin ve Çay ilçeleri sınırlarında bulunan Eber Gölü, göçmen kuşların göç yolları üzerinde olması dolayısıyla yaz döneminde yumurtlama ve üreme alanı olarak ekolojik dengeye katkı sunuyor. Yangınlar ekosistem bozulmasında önemli tehdit oluşmaktadır. Anız yakımı özellikle kuş türlerinin göç etmesine yol açar” dedi.
Yangınların göldeki endemik türleri tehdit ettiğini belirten Erişmiş, “Biyolojik çeşitliliğiyle dikkati çeken, 146 kuş türüne ev sahipliği yapan göl, endemik türleri de barındırıyor. Sadece burada bulunan ve ‘Baklagillerin kraliçesi’ olarak adlandırılan Eber sarısı, Beyşehir kurbağası ve nesli tükenme tehlikesi altında olan bir su kaplumbağası Eber Gölü’nde yaşıyor” diye konuştu.
Yangınların sazlık gibi çabuk alev alan alanlarda başladığını aktaran Erişmiş, “Sazlık kalıntıları dip kökleri yüksek ısıdan dolayı kor ateş ile yanarak duman çıkmaktadır. Bu durum yöre halkında nefes darlığı başta olmak üzere solunum hastalıklarına neden olabilir” dedi.
‘YANGINLAR BAŞLADIKTAN SONRA ETKİ EDİLEMEZ HALE GELDİ’
Eber Gölü alan kılavuzu Kadir Ateş de “Eber Gölü’nün yangınları, görüş mesafesini 1 ila 5 metreye kadar düşürdü. Yangın dumanı nedeniyle D300 kara yolu ile Çay- Bolvadin- Emirdağ kara yolunda kontrollü geçişler sağlandı. Yolda kalanlara yemek yardımları yapıldı. Çünkü geçiş 12 saat trafiğe kapalıydı. Bir arkadaşımızın çektiği havadan görüntüyü izledim. Çay, Bolvadin, Eber bölgesi yoğun duman altındaydı. Görüntü gerçekten çevresel bir felaketi andırıyor. Bugün şu anda göle baktığımda hala daha dumanın gölün üzerinde etkisini görebiliyorum. Yangından çıkan karbonmonoksit gazının çevre yöredeki astım, kalp yetmezliği olan kişilerin üzerinde sağlık problemleri açtığını duyuyoruz. Yakınlarımızdaki kişilerin açığa çıkan gazlardan dolayı ev içerisinde bile öksürüğe boğulduklarını gördük. Yangınlar başladıktan sonra etki edilemez hale geldi. Buna istinaden Afyonkarahisar Valiliği göle girişleri süresiz yasakladı. İkinci bir emre kadar girişlerin olmayacağı bildirildi” diye konuştu.
‘YÜZEYSEL SOĞUTMA YAPILSA DAHİ YANGINA ETKİ ETMEYECEK’
İlk çıkan yangından sonra yüzeydeki kamışların yanarak tükendiğini ve torf tabakanın yanmaya devam ettiğini söyleyen Ateş, şu anda yangına müdahale edilemez olduğunu aktardı. Kadir Ateş, “Şu an yangının 24’üncü günü. Yüzeysel soğutma yapılsa dahi yangına etki etmeyecek. Çünkü torf tabakası yer yer 1,5 metre uzunluğa kadar ulaşıyor. Müdahale edilirse 10- 15 santimlik bir yüzeyi soğutacak, kalan kısma ulaşmadığı için torf içerisinde devam edecektir. Şayet gölün yüzeyi su olmuş olsaydı bu yangınlar hiçbir zaman meydana gelmeyecekti. 140 kilometrekarelik alana sahip Eber Gölü’nün 10’da 6’lık kısmındaki kurumuş alan yandı” dedi.
Diğer yandan Eber Gölü, 4 Kasım 2020’de Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından kesin korunacak hassas alan olarak tescil ve ilan edilmişti.
